“घरचोला साडीला” भौगोलिक संकेत (GI टॅग) मिळाला त्याविषयी संपूर्ण माहिती नक्की वाचा. Daily Current Affairs In Marathi
मुख्य माहिती:
1.घटना:घरचोला (Gharchola) ही गुजराती साडी २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी भौगोलिक संकेत (GI टॅग) मिळवणारी ठरली. 2. ऐतिहासिक महत्त्व: ही साडी हिंदू आणि जैन समुदायात विवाह, मुंजी, गोदभराई सारख्या सोहळ्यांमध्ये स्त्रिया पारंपारिकपणे परिधान करतात. 3. गुजरातसाठी मान: हा गुजरात राज्याला मिळालेला २७वा GI टॅग आहे (GI Tag क्र. ८२७).
तांत्रिक वैशिष्ट्ये:
1. निर्मिती पद्धत: हातमागावर सुती किंवा रेशमी सूत वापरून विणली जाते. विशिष्ट झरीचे चौकटीचे नमुने (चेकर डिझाइन) आणि रेशमी बुट्टे (बंधनी काम) असतात. 2. रंग व मोटिफ्स: पारंपारिकपणे लाल-पांढरे चौकट असून प्रत्येक चौकटीत हत्ती, कमल, शंख, तोरण सारखे सांस्कृतिक चिन्हे कोरलेली असतात.
हिरवा, पिवळा, निळा अशा रंगांचा वापर केलेला आढळतो. 3. कापडाचा प्रकार: सुती कापडावर रेशमी झरीचे काम केलेले असते, ज्यामुळे साडीचा पोत भारदस्त व चमकदार बनतो.
सांस्कृतिक व सामाजिक महत्त्व:
विवाहाचे प्रतीक: सुनाला सासुरवारी पहिल्यांदा घरचोला नेसविण्याची प्रथा आहे, काही समाजात वधूने सुनेच्या मानेला घरचोला घालून “घरदार सांभाळण्याचा” आशीर्वाद दिला जातो. जैन समाजातील स्थान: जैन स्त्रिया विशेषतः लाल घरचोला विवाहादिवशी नेसतात, कारण लाल रंगाला शुभ मानले जाते.
1. आर्थिक फायदे:
– स्थानिक कारागिरांना परंपरागत पद्धतींचे संरक्षण मिळेल.
– बाजारात नकली उत्पादने आल्यास कायदेशीर कारवाई करता येईल. 2. उत्पादन क्षेत्र:
गुजरातमधील पाटण, जामनगर, राजकोट, भुज, मांडवी ही प्रमुख उत्पादन केंद्रे आहेत.
अधिक माहितीसाठी:
11. शोध स्रोत:
– GI Journal क्र. १३८ मध्ये घरचोला साडीच्या GI नोंदणीचा तपशील उपलब्ध आहे.
– गुजरात हस्तकला विकास संस्थेकडे (Gujarat State Handloom & Handicrafts Development Corporation) पारंपारिक नमुने दाखले आहेत. 12. किंमत श्रेणी:
हातमागाच्या घरचोला साड्यांची किंमत ₹३,००० ते ₹४०,००० पर्यंत असते (कापड, झरीचे काम आणि डिझाइनवर अवलंबून).
शैक्षणिक टिपा: Daily Current Affairs In Marathi
– GI टॅगचा उद्देश: परंपरागत ज्ञानाचे संरक्षण, कारागिरांना न्याय्य मोबदला मिळणे आणि सांस्कृतिक वारसा जतन करणे.
– ओळखण्याची खूण: खर्या घरचोला साडीवर GI लोगो आणि नोंदणी क्र. असणे आवश्यक आहे.
