महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाची (MPSC) राज्यसेवा परीक्षा ही महाराष्ट्रातील सर्वात प्रतिष्ठित आणि आव्हानात्मक परीक्षांपैकी एक आहे. यात यशस्वी होणे म्हणजे राज्याच्या प्रशासनात महत्त्वाची भूमिका बजावण्याची संधी. पण या यशाचा पाया घालणारी पहिली आणि सर्वात महत्त्वाची पायरी म्हणजे MPSC राज्यसेवा अभ्यासक्रम (MPSC Rajyaseva Syllabus) चे सखोल आणि स्पष्ट आकलन होय. MPSC राज्यसेवा सिलॅबस (MPSC Rajyaseva Syllabus) योग्य दिशा दाखवतो, काय अभ्यास करायचा हे सांगतो आणि तुमच्या तयारीला फोकस देऊन वेळेची बचत करतो. हा लेख तुम्हाला सविस्तर MPSC राज्यसेवा प्रिलिम्स सिलॅबस (MPSC Rajyaseva Pre Syllabus) आणि MPSC राज्यसेवा मेन्स सिलॅबस (MPSC Rajyaseva Mains Syllabus) मराठीमध्ये समजावून देईल, तसेच उपयुक्त संसाधनांबद्दलही माहिती देईल.
MPSC राज्यसेवा प्रारंभिक परीक्षा अभ्यासक्रम (MPSC Rajyaseva Pre Syllabus)
प्रिलिम्स ही पहिली फिल्टरिंग परीक्षा असते. यात दोन प्रश्नपत्रिका असतात:
-
पेपर-I: सामान्य अभ्यास (General Studies I)
-
पेपर-II: सामान्य अभ्यास (सीसॅट आणि संचार कौशल्ये) (General Studies II – CSAT & Communication Skills) – हे पेपर क्वालिफाइंग स्वरूपाचे असते (किमान 33% गुण आवश्यक).
खालील तक्त्यात प्रिलिम्सचा सविस्तर MPSC राज्यसेवा प्रिलिम्स सिलॅबस दिला आहे:
-: परीक्षा योजना :-
पेपर क्रमांक | गुण | कालावधी | मानक | माध्यम | पेपरचे स्वरूप |
पेपर – I (अनिवार्य) |
२०० | २ तास | पदवी | मराठी व इंग्रजी | वस्तूनिष्ठ / बहुपर्यायी |
पेपर – II
(अनिवार्य) |
२०० | २ तास | घटक क्रमांक(१) to (५) पदवी स्तर
घटक क्रमांक(६) दहावी स्तर घटक क्रमांक(७) दहावी/बारावी स्तर |
मराठी व इंग्रजी | वस्तूनिष्ठ / बहुपर्यायी |
MPSC राज्यसेवा मुख्य परीक्षा अभ्यासक्रम (MPSC Rajyaseva Mains Syllabus)
प्रिलिम्स उत्तीर्ण झाल्यानंतर मुख्य परीक्षेला बोलावले जाते. ही खूप सखोल आणि विस्तृत असते. MPSC राज्यसेवा मेन्स सिलॅबस मध्ये सहा अनिवार्य लिखित पेपर्स असतात.
प्रत्येक पेपरमध्ये निबंध, लघुनिबंध आणि वस्तुनिष्ठ प्रकारचे प्रश्न असतात. MPSC राज्यसेवा मेन्स सिलॅबस हा प्रिलिम्सपेक्षा खूप विस्तृत आणि संकल्पनात्मक खोलीची मागणी करणारा असतो.
उपयुक्त संसाधने आणि पुढील पायरी
-
अधिकृत अभ्यासक्रम: सर्वात अचूक आणि अद्ययावत MPSC राज्यसेवा सिलॅबस हा MPSC च्या अधिकृत वेबसाइटवर (mpsc.gov.in) उपलब्ध असतो. तेथे तुम्हाला परीक्षेचे नोटिफिकेशन (पत्र) आणि त्यात जोडलेला अभ्यासक्रम सापडेल.
-
PDF डाउनलोड: जुने आवृत्त्यांचे संदर्भासाठी किंवा ऑफलाइन वाचनासाठी तुम्ही इंटरनेटवर mpsc syllabus 2021 in marathi pdf download किंवा mpsc rajyaseva syllabus 2021 in marathi pdf अशी सर्च करू शकता. तथापि, नेहमीच अधिकृत साइटवरचा सध्याचा अभ्यासक्रम तपासणे ग्राह्य धरावे, कारण त्यात बदल होऊ शकतात.
-
पुस्तके: MPSC सिलॅबस बुक्स इन मराठी (MPSC Syllabus Books in Marathi) बाजारात विपुल प्रमाणात उपलब्ध आहेत. मानक प्रकाशकांची (रंजन, प्रचंड, मॅजेस्टिक पब्लिकेशन्स इ.) पुस्तके, विशेषतः सामान्य अभ्यास आणि मराठी भाषेसाठी, उपयुक्त ठरतात. महाराष्ट्राच्या विषयांवर लिहिलेली पुस्तके विशेष महत्त्वाची आहेत.
-
वर्तमान घडामोडी: प्रिलिम्स आणि मेन्स दोन्हीसाठी वर्तमान घडामोडी (Current Affairs) हा अत्यंत महत्त्वाचा घटक आहे. दैनिक वृत्तपत्रे (मराठी आणि इंग्रजी), चांगली करंट अफेयर्स मॅगझिन्स आणि विश्वासार्ह ऑनलाइन स्त्रोतांचा नियमित अभ्यास करा.
निष्कर्ष:
MPSC राज्यसेवा अभ्यासक्रम (MPSC Rajyaseva Syllabus) समजून घेणे ही तुमच्या तयारीची पहिली आणि निर्णायक विजयाची पायरी आहे. प्रिलिम्सचा फोकस विस्तृत परंतु मूलभूत ज्ञानावर असतो, तर मेन्समध्ये खोलवर विश्लेषण, आकलन आणि मौलिक विचार करण्याची क्षमता तपासली जाते. MPSC राज्यसेवा प्रिलिम्स सिलॅबस आणि MPSC राज्यसेवा मेन्स सिलॅबस यांचा सखोल अभ्यास करा, अधिकृत स्त्रोतांवर विश्वास ठेवा, योग्य MPSC सिलॅबस बुक्स इन मराठी निवडा आणि वर्तमान घडामोडींचा सातत्याने अभ्यास करा. सातत्य, समर्पण आणि योग्य रणनीती असेल तर राज्यसेवेचे स्वप्न साकारणे निश्चितच शक्य आहे! शुभेच्छा!